Wsparcie rówieśnicze (Peer Support) w naszej szkole
Wsparcie rówieśnicze (Peer Support) to metoda oparta na założeniu, że młodzi ludzie najlepiej rozumieją swoich rówieśników, ponieważ mierzą się z podobnymi doświadczeniami, wyzwaniami i emocjami. W praktyce oznacza to, że w naszej szkole będzie działał system, w którym wybrani i odpowiednio przeszkoleni uczniowie – Schoolworkerzy – wspierają swoich kolegów i koleżanki w rozmowie, słuchaniu i poszukiwaniu rozwiązań trudności, jakie pojawiają się w codziennym życiu szkolnym i pozaszkolnym.
Nie jest to terapia ani profesjonalna pomoc psychologiczna – Schoolworkerzy nie zastępują specjalistów. Ich rolą jest towarzyszenie, stworzenie bezpiecznej przestrzeni do rozmowy, okazanie zrozumienia i empatii. Dzięki temu uczeń, który doświadcza kłopotów, nie czuje się osamotniony i ma szansę szybciej zareagować, szukając dalszego wsparcia.
Metoda działa w oparciu o jasno określone zasady bezpieczeństwa i jest nadzorowana przez Koordynatorów Szkolnych. To gwarantuje, że wsparcie ma charakter ustrukturyzowany, dobrowolny i zgodny z potrzebami uczniów.
Korzyści z udziału w Programie Wsparcia Rówieśniczego
Dla uczniów korzystających ze wsparcia
- Łatwiejsza adaptacja – szczególnie dla uczniów nowych w szkole lub rozpoczynających naukę w kolejnych etapach edukacyjnych.
- Poczucie przynależności i bezpieczeństwa – świadomość, że wśród rówieśników są osoby, do których można się zwrócić, zmniejsza stres i niepewność.
- Wczesna interwencja – rówieśnik szybciej może zauważyć sygnały trudności u kolegi czy koleżanki i zachęcić do rozmowy, zanim problem się pogłębi.
- Praktyczna pomoc – często wystarczy możliwość „wygadania się” i uporządkowania własnych myśli, by poczuć ulgę i odzyskać poczucie sprawczości.
Dla Schoolworkerów
- Rozwój umiejętności społecznych – uważne słuchanie, prowadzenie rozmów wspierających, współpraca z dorosłymi.
- Empatia i odpowiedzialność – nauka rozumienia drugiej osoby, zauważania jej emocji i reagowania w sposób adekwatny.
- Poczucie wpływu – Schoolworkerzy odczuwają satysfakcję z tego, że mogą pomóc innym i przyczyniają się do budowania pozytywnego klimatu szkoły.
- Doświadczenie – nabyte umiejętności są cenne nie tylko w szkole, ale i w dorosłym życiu, w pracy i relacjach międzyludzkich.
Dla szkoły i rodziców
- Budowanie kultury troski – szkoła staje się miejscem, gdzie otwarcie rozmawia się o emocjach i problemach, a uczniowie wiedzą, że wsparcie jest dostępne.
- Lepsza komunikacja – rodzice mają większą świadomość tego, jak szkoła dba o dobrostan uczniów, a nauczyciele otrzymują dodatkowe narzędzie do pracy wychowawczej.
- Współpraca ze środowiskiem lokalnym – program umożliwia szybkie kierowanie uczniów do specjalistycznych placówek wsparcia, gdy jest taka potrzeba.
Zasady działania
Zgłoszenie i zgoda – uczeń, który chce skorzystać z programu, zgłasza się do Koordynatora. Jeśli nie jest pełnoletni, potrzebna jest pisemna zgoda rodzica lub opiekuna prawnego.
Rekrutacja i przygotowanie Schoolworkerów – chętni uczniowie wypełniają formularz, przechodzą rozmowę rekrutacyjną, a następnie biorą udział w warsztatach przygotowujących. Uczą się, jak prowadzić rozmowę wspierającą, jak zadawać pytania i w jaki sposób reagować w trudnych sytuacjach.
Dobór par i kontrakt – Koordynator dopasowuje Schoolworkera do ucznia, który zgłosił potrzebę wsparcia. Obie strony podpisują kontrakt określający zasady: dobrowolność, wzajemny szacunek, poufność (w granicach bezpieczeństwa).
Spotkania – rozmowy odbywają się na terenie szkoły, najczęściej raz w tygodniu, przez okres do 6 tygodni. Trwają 25–30 minut i mają formę spokojnej, partnerskiej rozmowy, w której Schoolworker aktywnie słucha, a uczeń ma możliwość wyrażenia swoich uczuć.
Poufność i wyjątki – rozmowy są poufne, jednak istnieją jasne granice: jeśli pojawia się zagrożenie życia, zdrowia lub sygnały przemocy, Schoolworker ma obowiązek poinformować dorosłego opiekuna.
Bezpieczeństwo – każda para ma wsparcie Koordynatora. Schoolworker nie zostaje sam z trudnym problemem – zawsze może skonsultować się z dorosłym. Regularne superwizje zapewniają wsparcie również Schoolworkerom.
Rola Koordynatora Szkolnego – Koordynator odpowiada za cały program: rekrutuje i szkoli Schoolworkerów, dobiera pary, czuwa nad przebiegiem spotkań, prowadzi superwizje oraz współpracuje z rodzicami i specjalistami.
Dla uczniów – kim są Schoolworkerzy
Schoolworkerzy to Twoi rówieśnicy – uczniowie tej samej szkoły, którzy zdecydowali się wziąć udział w specjalnym szkoleniu. Dzięki temu potrafią prowadzić rozmowy w taki sposób, by wspierać, a nie oceniać. Możesz się do nich zwrócić, gdy czujesz, że coś Cię przytłacza – problemy w nauce, konflikty z kolegami, stres przed klasówką, trudne emocje.
Spotkanie ze Schoolworkerem nie jest egzaminem ani terapią. To przyjazna rozmowa w bezpiecznym miejscu. Nie musisz się martwić, że ktoś niepowołany pozna szczegóły Waszej rozmowy – obowiązuje zasada poufności, z wyjątkiem sytuacji, w których Twoje bezpieczeństwo mogłoby być zagrożone.
Pamiętaj, że Schoolworker nie zastąpi psychologa, terapeuty, ale może pomóc Ci zrobić pierwszy krok: uporządkować myśli, poczuć się wysłuchanym i wspólnie zastanowić się, co możesz zrobić dalej.
- Bernadetta Pisarczyk – psycholog
bpisarczyk[malpka]e-slowacki[kropka]kielce[kropka]eu (bpisarczyk[at]e-slowacki[dot]kielce[dot]eu) - Barbara Staniewska – wychowawca
bstaniewska[malpka]e-slowacki[kropka]kielce[kropka]eu (bstaniewska[at]e-slowacki[dot]kielce[dot]eu)
